هر آن چه باید درباره فناوری FSR و FSR 3 بدانید

شاید خیلی‌ها با خود تصور کنند که ری‌تریسینگ مهم‌ترین دستاورد فنی صنعت گیمینگ در چند سال اخیر بود، اما حقیقت این است که فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی با اختلاف، بیشترین تحول را ایجاد کردند. شرکت انویدیا به لطف هوش مصنوعی، موفق به خلق فناوری‌های قدرتمندی چون DLSS شد که اجرای بازی‌ها به روان‌ترین و باکیفیت‌ترین شکل ممکن را محقق می‌کند. شرکت رقیب یعنی AMD هم طی این چند سال بیکار نبود و فناوری FSR را معرفی کرد که مشابه DLSS عمل می‌کند، اما وجه تمایزهای متعددی دارد که باعث می‌شود جداگانه آن را مورد بررسی قرار دهیم.

آشنایی اولیه با فناوری FSR

فناوری FSR مخفف FielityFX Super Resolution تکنولوژی ساخته شده توسط شرکت AMD است که با استفاده از هوش مصنوعی، کیفیت تصاویر را در بازی‌های ویدیویی افزایش می‌دهد و فریم‌ریت بیشتری ارائه می‌دهد. بنابراین با کمک FSR شما می‌توانید بازی‌ها را نسبت به حالت عادی، روان‌تر و با جزئیات بیشتر تجربه کنید. مشابه DLSS اینجا هم هوش مصنوعی، میلیون‌ها داده را آنالیز کرده و طبق آن، قادر است تصاویری که توسط هسته‌های پردازشی کارت گرافیک در وضوح پایین‌تر رندر شده‌اند را به وضوح بالاتری ببرد (به اصطلاح Upscale کند)، بدون این که از کیفیت نهایی کاسته شود.

برای مثال هنگامی که یک بازی در وضوح 1080p اجرا شود و FSR را فعال کنید، این فناوری تصویر را در وضوح کمتر مثل 720p رندر و سپس با هوش مصنوعی آن را در وضوح اصلی بازسازی می‌کند. برای وضوحی مثل 4K هم این رندر در وضوح 1080p انجام می‌شود.

شرکت AMD پیش از این دو نسخه از این فناوری را در دسترس قرار داده بود و اواخر تابستان سال 2023 میلادی هم فناوری FSR 3 را منتشر کرد که از قابلیت‌های جدیدتر و پیشرفته‌تری بهره می‌برد.

چند نسخه از فناوری FSR تا به حال منتشر شده است؟

شرکت AMD اولین نسخه از این فناوری را خرداد ماه سال 1400 (ژوئن 2021 میلادی) در دسترس قرار داد. حدود هشت الی نه ماه بعد، نسخه دوم تکنولوژی FSR به صورت عمومی منتشر شد. این نسخه دو آپدیت 2.1.0 و 2.2.0 را طی ماه‌های بعد دریافت کرد که علاوه بر افزایش کیفیت Upscaling و کاهش گوستینگ (پدیده Ghosting که یعنی هنگام حرکت اجسام در تصویر، سایه‌ای از آن‌ها باقی می‌ماند)، بهبودهایی در پشتیبانی از HDR داشت.

نسخه سوم یا همان FSR که از شهریور امسال در دسترس قرار گرفته است، علاوه بر بهبود تمام فناوری‌های نسخه دوم، دو قابلیت جدید دارد؛ اول قابلیت Frame Generation که می‌تواند بر اساس الگوی دو فریم پشت سر هم، یک فریم جدید بین آن‌ها قرار دهد. قابلیت دوم هم Anti-Lag+ است که میزان تاخیر در بازی‌های سریع و همچنین عناوین آنلاین را کاهش می‌دهد و تجربه‌ای روان‌تر به کاربر ارائه می‌دهد. این نسخه علاوه بر کارت‌های AMD برای طیف وسیعی از کارت‌های انویدیا و اینتل و همچنین کنسول‌های نسل نهم مایکروسافت و سونی در دسترس است.

تفاوت اصلی فناوری FSR با فناوری DLSS انویدیا چیست؟

در حال حاضر فناوری انحصاری شرکت انویدیا یعنی DLSS به عنوان قدرتمندترین فناوری بهبود عملکرد بازی‌های ویدیویی بر پایه هوش مصنوعی شناخته می‌شود. اما برای بهره بردن از آن، هیچ چاره‌ای جز خریدن کارت گرافیک‌های خود این برند را ندارید. اگر چه FSR عقب‌تر از DLSS قرار می‌گیرد، اما یک قابلیت جذاب باعث می‌شود کاربران بسیاری سراغ آن بروند.

فناوری DLSS بر پایه سخت‌افزار کار خود را انجام می‌دهد، اما هوش مصنوعی در تکنولوژی FSR به صورت نرم‌افزاری کار می‌کند. حال مزیت چنین موردی چیست؟ این گونه دیگر فناوری به سخت‌افزار خاص و محدودی نیاز ندارد و روی طیف وسیعی از انواع کارت گرافیک کار می‌کند. این محدودیتی است که AMD در FSR کنار گذاشته و بنابراین از FSR نه تنها روی کارت گرافیک‌های AMD بلکه روی کارت گرافیک‌های انویدیا و اینتل هم کار می‌کند. پس شما بدون نگرانی از مدل کارت گرافیک خود می‌توانید بازی‌ها را روان‌تر از حالت عادی تجربه کنید.

مورد جالب‌تر این که AMD در حال تدارک نرم‌افزاری با نام HYPR-RX است که سال 2024 میلادی عرضه خواهد شد و می‌تواند بدون نیاز به قرار دادن کیت نرم‌افزاری در یک بازی، کیفیت اجرای آن را افزایش دهد. این یعنی حتی نیاز نیست یک بازی به صورت پیش‌فرض از FSR پشتیبانی کند و تمام کار را خود نرم‌افزار HYPR-RX انجام می‌دهد. شرکت AMD همچنین ادعا کرده است که با این نرم‌افزار حتی کارت گرافیک‌های پنج شش سال پیش هم می‌توانند راندمان بهتری حین اجرای بازی‌های جدیدتر داشته باشند.

فناوری FSR 3 چیست؟

همان طور که گفتیم، نسخه سوم تکنولوژی FSR جدیدترین نسخه آن به حساب می‌آید که مهر ماه سال 1402 در دسترس قرار گرفت و اولین بازی‌های پشتیبانی‌کننده از آن، دو عنوان Forspoken و Immortals of Aveum هستند. این فناوری هم مشابه دو نسل قبل خود، طیف وسیعی از انواع کارت گرافیک را پوشش می‌دهد، اما کارت‌های سری RX 6000 و RX 7000 از برند AMD بیشترین بهبود ممکن را حین اجرای بازی‌های جدید خواهند داشت.

فناوری FSR 3 برای اولین بار، قابلیت «تولید فریم» (Frame Generation) را معرفی می‌کند که درباره‌اش توضیح دادیم. تکنولوژی ارائه شده از سوی AMD برای چنین قابلیتی Fluid Motion Frames نام دارد که قادر است اطلاعات دو فریم متوالی را بررسی و سپس یک فریم جدید میان آن‌ها اضافه کند. طبق ادعای AMD چنین چیزی می‌تواند عملکرد اجرای بازی‌ها را تا دو برابر افزایش دهد. قابلیتی بعدی یعنی Anti-Lag+ هم تاخیر نمایش فریم‌ها و اعمال فرمان از طرف کاربر را به کمترین حد ممکن می‌رساند تا حین تجربه بازی‌های آنلاین رقابتی و اکشن با سرعت بالا، تجربه‌ای کاملا روان و لذت‌بخش داشته باشید.

برخی اوقات شاهد هستیم که استفاده از تکنولوژی FSR یا DLSS باعث می‌شود تا نرمی لبه‌ها و اجسام کاهش یابد. اینجاست که شرکت AMD با فناوری خود برای Anti-Aliasing با نام Native AA این مشکل را تا حد خوبی برطرف می‌کند.

فناوری FSR چند حالت برای اجرا دارد؟

این فناوری با توجه به نیاز کاربر، حالت‌های مختلفی برای پیاده‌سازی دارد. برخی کاربرها کیفیت تصویر بالاتر و برخی دیگر، فریم‌ریت بیشتر را ترجیح می‌دهند. حالت‌های مختلف FSR تمام این نیازها را پوشش می‌دهد.

• حالت Ultra Quality: بهترین حالت برای افرادی که کیفیت تصویر در اولویت‌شان قرار دارد. این حالت تصاویر را در ابعادی معادل 77 درصد وضوح اصلی رندر می‌کند. این یعنی تصویر نهایی 1.3 برابر تصویر رندر شده خواهد بود.
• حالت Quality: وضوح رندر این‌جا 66.6 درصد وضوح اصلی است. و تصویر نهایی 1.5 برابر تصویر رندر شده است.
• حالت Balanced: ابعاد رندر 58.8 درصد وضوح اصلی است و در نهایت تصویر رندر شده 1.7 برابر بزرگ‌تر خواهد شد تا در ابعاد اصلی و نهایی قرار بگیرد.
• حالت Performance: وضوح رندر نصف وضوح اصلی یعنی 50 درصد است و در نهایت ابعاد آپ اسکیل دو برابر خواهد بود.
• حالت Ultra Performance: تصویر در 33.3 درصد وضوح اصلی رندر می‌شود و پس از آن، اندازه‌اش سه برابر خواهد شد تا به نمایش درآید.

همان طور که می‌توان مشاهده کرد، حالت‌های Ultra Quality و Quality مناسب افرادی است که کیفیت تصویر را ترجیح می‌دهند. این دو بیشتر به افرادی پیشنهاد می‌شود که می‌خواهند بازی‌ها را در وضوح 4K اجرا کنند. حالت‌های Performance و Ultra Performance  دقیق بر عکس عمل می‌کند و گزینه مناسب کسانی است که می‌خواهند بازی‌ها با بالاترین فریم‌ریت ممکن اجرا شود. اگر سراغ بازی‌های سریع یا عناوین آنلاین رقابتی می‌روید، این دو حالت برای شما مناسب خواهد بود. نهایت هم نوبت به حالت Balanced می‌رسد که تجربه‌ای ایده‌آل با بهبود نسبتی کیفیت تصویر و همچنین افزایش فریم‌ریت را ارائه می‌دهد.

چه کارت گرافیک‌هایی از فناوری FSR پشتیبانی می‌کنند؟

همان طور که گفتیم، فناوری بر پایه هوش مصنوعی FSR به صورت نرم‌افزاری پیاده شده است. بنابراین نه تنها کارت گرافیک‌های AMD بلکه انواع مدل‌های جدید دو برند انویدیا و اینتل هم می‌توانند از آن استفاده کنند. طبق اعلام رسمی این شرکت، مدل‌های RX 460 و RX 470 و RX 480 و همچنین سری RX 500 به بعد از کارت‌های AMD، سری GTX 1000 به بعد از کارت‌های انویدیا و در آخر، سری کارت‌های Arc از برند اینتل از این فناوری پشتیبانی می‌کنند. تکنولوژی FSR همچنین به طور کامل با رابط‌های گرافیکی DirectX 11 و DirectX 12 و Vulkan سازگاری دارد.

چه بازی‌هایی از فناوری FSR پشتیبانی می‌کنند؟

به لطف همین نرم‌افزاری بودن تکنولوژی FSR بازی‌های قابل پشتیبانی از آن، شامل فهرست بلند بالایی می‌شود که تعدادش به حدود 300 بازی می‌رسد. شما می‌توانید از طریق صفحه مخصوص فناوری FSR در سایت رسمی AMD تمام بازی‌های قابل پشتیبانی را مشاهده کنید. تعداد این عناوین در آینده بیشتر خواهد شد و انتظار می‌رود تا شش ماه آینده شاهد اضافه شدن بیش از 50 بازی دیگر باشیم. همچنین پس از عرضه نرم‌افزار HYPR-RX بازی‌های بسیار بیشتری هم به آن خواهد پیوست. شما در ادامه تعدادی از شاخص‌ترین بازی‌های دارای این فناوری را مشاهده خواهید کرد:

• Cyberpunk 2077
• Resident Evil 4
• Red Dead Redemption 2
• Hogwarts Legacy
• Call of Duty: Modern Warfare 2
• Baldur’s Gate 3
• Hitman 3
• Assassin’s Creed Mirage
• Far Cry 6

آیا این فناوری ایرادی هم دارد؟

با وجود تمام مزیت‌هایی که درباره تکنولوژی شرکت AMD گفتیم، اما متاسفانه یک کمبود شاخص نسبت به فناوری DLSS دارد. شرکت انویدیا برای فناوری مخصوص خود، هسته‌های جداگانه‌ای در کارت گرافیک تعبیه کرده است که Tensor Core نام دارد. این گونه هسته‌های پردازشی اصلی کارت درگیر فرایند نخواهند شد و رندر در وضوح پایین‌تر با بیشترین توان ممکن کارت صورت خواهد گرفت. اما در کارت‌های AMD چون چیزی وجود ندارد، بخشی از قدرت کارت صرف همین کار می‌شود.

مورد بعدی که می‌توان به آن اشاره کرد، کیفیت پایین‌تر نسبت به DLSS است و در مجموع تصویر نهایی مقداری تارتر نمایش داده می‌شود. صد البته چنین ایرادی با عرضه آپدیت و نسخه‌های بعدی، کمتر و کمتر خواهد شد.

اگر بخواهیم به صورت کلی درباره فناوری FSR و همچنین نسخه سوم آن یعنی فناوری FSR 3 صحبت کنیم، هنوز با فناوری رقیب یعنی DLSS فاصله دارد، اما قابلیت‌های جالب مثل سازگاری با طیف وسیعی از کارت گرافیک‌ها باعث می‌شود آن را به گزینه‌ای جذاب برای افزایش عملکرد بازی‌ها در نظر بگیریم. پس مهم نیست چه کارت گرافیکی دارید. قطعا از امتحان کردن این فناوری ضرر نخواهید کرد.