متصل کردن سخت افزار مناسب به کامپیوتر میتواند عملکرد آن را در بازیهای ویدئویی یا در کارهای روزمره بهبود ببخشد. برای این کار لازم نیست فرایند پیچیده یا سختی را انجام دهید، چون تکنولوژی Thunderbolt میتواند انجام این کار را برای شما به راحتی میسر کند. این پورت یکی از جدیدترین فناوریهای موجود برای درگاه انتقال اطلاعات است که طی چند سال گذشته، نسخه چهارم آن رواج بیشتری دارد. اما پورت تاندربولت 4 دقیقا چه کاربردی دارد و کجا به کارمان خواهد آمد؟ این چیزی است که در ادامه مطلب متوجه آن خواهید شد.
معرفی پورت تاندربولت 4
اینتل در مراسم CES سال 2020 میلادی به طور رسمی از نسل چهارم تکنولوژی تاندربولت یعنی «تاندربولت 4» و همچنین، اولین چیپهایی که قابلیت پشتیبانی از آن را دارند رونمایی کرد. این پورت اواخر همان سال به صورت عمومی در دسترس قرار گرفت. پس از عرضه انواع کابل برای این پورت در سال 2021 میلادی، استفاده از آن رواج زیادی پیدا کرد و حالا در محصولات زیادی همچون جدیدترین نسلهای مکبوک پرو، لپتاپهای گیمینگ و مادربردهای بالارده شاهد استفاده از پورت تاندربولت هستیم.
تکنولوژی Thunderbolt چیست؟
تاندربولت در حال حاضر سریعترین رابط انتقال اطلاعات روی کامپیوتر محسوب میشود و حتی از جدیدترین نسلهای USB هم عملکردی به مراتب بهتر دارد. اینتل نزدیک به یک دهه مشغول خلق و توسعه نسلهای مختلف این تکنولوژی بوده تا همواره بهترین عملکرد ممکن را نشان دهد. سه مورد زیر مهمترین مواردی هستند که تکنولوژی تاندربولت در آنها استفاده میشود.
پورتهای Thunderbolt: برای فراهم کردن اتصالات با پهنای باند بالا بین دستگاههای پرسرعت
کابلهای Thunderbolt: برای تضمین اتصالات باکیفیت بین دستگاهها و کامپیوترهای شخصی
لوازم جانبی Thunderbolt: برای راحت کردن گسترش کاربردهای کامپیوتر شما با استفاده از دستگاههای خارجی متنوع
عملکرد تاندربولت 4
معمولا انتظار ما از نسل جدید هر تکنولوژی این است که سرعت بیشتری نسبت به نسل قبلی داشته باشد و اعداد روی کاغذ افزایش یابد، اما تکنولوژی تاندربولت 4 نسبت به نسخه سوم، افزایش قابل توجهی در سرعت ندارد و توان عملیاتی هر دو برابر با ۴۰ گیگابیت در ثانیه است، اما اینتل آن را طوری تقویت کرده تا عملکرد بهتر آن نسبت به استانداردهای رقیب را تضمین کند. پورت Thunderbolt 3 در کمترین حالت، سرعت انتقالی معادل 10 گیگابایت در ثانیه دارد، اما این مقدار برای پورت تاندربولت 4 به حداقل 32 گیگابیت در ثانیه میرسد. همچنین 10 گیگابیت سرعت بیشتر هم هنگامی در دسترس قرار میگیرد که بخواهید از این پورت به عنوان رابط انتقال تصویر بهره ببرید و در حالت DisplayPort از آن استفاده کنید. این پهنای باند اضافه یعنی تاندربولت 4 را میتوان برای اتصال همزمان چند مانیتور به یک سیستم استفاده کرد و آن را تبدیل به راه حلی عالی برای خروجی تصویر بیشتر از یک لپتاپ بدل میسازد.
جالبتر این که این سرعت روی کاغذ میتواند افزایش پیدا کند؛ همان طور که اینتل قبلا نشان داد کابلهای تاندربولت قادر به انتقال اطلاعات با سرعت 80 گیگابیت در ثانیه هستند. البته قطعی نمیتوان که چنین چیزی شامل نسخههای جدید برای کابلهای Thunderbolt 4 میشود یا پیشنمایشی برای نسل پنجم این پورت به حساب میآید.
تصویر زیر شامل مقایسه کلی نسل چهارم تاندربولت با نسل قبلی و همچنین جدیدترین نسلهای دیگر پورت رایج یعنی USB است.
مزایا و قابلیتهای Thunderbolt 4
اکثر تکنولوژیهای دیگر تنها برای اهداف مشخصی طراحی میشوند، برای مثال تنها میتوانند وظیفه اتصال دستگاههای خارجی را بر عهده بگیرند، اما تکنولوژی Thunderbolt یک مجموعه استاندارد مملو از ویژگیها است. برای مثال قابلیت وصل کردن کارت گرافیک خارجی یا دسترسی به شبکه اترنت و بهره بردن از تمام این قابلیتها، چیزی است که Thunderbolt را از استانداردهای رقیب مانند USB متمایز میکند. قبلا به سرعت ۳۲ گیگابیتی در انتقال داده اشاره کردیم، اما برای این که دستگاهی بتواند از پورت تاندربولت استفاده کند، باید قابلیتهای زیر را داشته باشد.
- نیاز به حداقل دو برابر پهنای باند اختصاصی برای دادههای ویدیویی در مقایسه با Thunderbolt 3 برای متصل کردن ۲ مانیتور 4k یا یک مانیتور 8Kدر صورت نیاز.
- قابلیت پشتیبانی از داک دارای حداقل ۴ پورت Thunderbolt 4
- قابلیت Wake که اجازه میدهد هنگام لمس کردن موس یا کیبورد وقتی به پورت تاندربولت متصل هستند، کامپیوتر را دوبارع فعال کنید. (عدم پشتیبانی تاندربولت 3 از این قابلیت مورد اعتراض بسیاری از کاربران بود)
- تاندربولت 4 باید از توان شارژ حداکثر 100 وات برای گوشیهای موبایل پشتیبانی کند. این قابلیت، پورت تاندربولت را به یک کابل همه کاره برای انتقال اطلاعات یا شارژ کردن لپتاپها تبدیل میکند در حالی که همزمان اطلاعات تصویری را برای یک مانیتور خارجی ارسال میکند.
نسل چهارم تاندربولت همچنین سازگار با انواع پورتهای USB Type-C است که شامل USB-C 3.2 2×2، USB-4 و Thunderbolt 3 است.
گذشته از قابلیتهای ذکر شده، استفاده از تکنولوژی Thunderbolt شامل مزایای بسیار بیشتری است که در ادامه تمامی آنها را بررسی میکنیم:
- انعطاف پذیری: بعضی از پورتها قابلیت انتقال اطلاعات از دستگاههای خارجی را دارند، برخی دیگر برق مورد نیاز دستگاه شما را تأمین میکنند و برخی از آنها وظیفه انتقال اطلاعات تصویری به مانیتور خارجی را دارند، اما پورت تاندربولت از پس انجام هر سه کار بر میآید.
- پهنای باند: پورت تاندربولت 4 دارای حداقل ۴۰ گیگابایت پهنای باند دوطرفه است و این یعنی میتوان با سرعت بسیار بالا، اطلاعات را بین دستگاه و حافظه خارجی جابهجا کرد و همچنین، امکان اتصال حداکثر پنج دستگاه از طریق یک پورت وجود دارد.
- اتصال همه کاره: این پورت سازگاری گسترده با استانداردهای اتصال متعددی دارد که شامل نسخههای قبلی تاندربولت، اتصال USB و DisplayPort و PCIe هم میشود. این پورت کاملا با درگاههای USB Type-C جور است و برای اتصال آن، نیازی به تبدیل ندارید.
- دستگاههای :Thunderbolt دستگاههای دارای استاندارد Thunderbolt از جمله داکها، مانیتورها و دستگاههای ذخیرهسازی اطلاعات را میتوان به راحتی به یکدیگر متصل کرد. دستگاههای دارای نسل قبلی تاندربولت هم شامل این قضیه میشوند و با استفاده از یک تبدیل میتوان آنها را به پورت تاندربولت 4 متصل کرد.
- مانیتور خارجی: این تکنولوژی به شما اجازه میدهد دو عدد مانیتور 4K با سرعت بهروزرسانی 60 هرتز و دارای DisplayPort یا HDMI را با استفاده از یک داک یا آداپتور مناسب به کامپیوتر خود متصل کنید.
- ذخیره سازی: برای افزایش ظرفیت حافظه کامپیوتر میتوانید یک دستگاه SSD خارجی را با استفاده تکنولوژی Thunderbolt به کامپیوتر خود متصل کنید تا سرعتی معادل حافظه داخلی به شما دهد.
- لوازم جانبی :USB موس، کیبورد، کنترلرها، هدست و دستگاههای دیگر را میتوان با پورتهای تاندربولت به کامپیوتر متصل کرد.
- دستگاههای :PCI Express برای متصل کردن دستگاههای خارجی دارای خروجی PCIe مثل کارت گرافیکهای اکسترنال میتوانید از این تکنولوژی استفاده کرد.
- اتصال به شبکه: اتصال به شبکه اترنت با سرعت ۱۰ گیگابیت در ثانیه با استفاده از یک آداپتور، جزو مزایایی است که پورت تاندربولت 4 برای شما به ارمغان میآورد.
- شارژ کردن: برایشارژ تلفن همراه، یک نوتبوک سبک وزن (که کمتر از 100 وات توان نیاز دارد) و سایر دستگاه های سازگار با USB میتوانید از نسل چهارم تاندربولت بهره ببرید.
آیا Thunderbolt 4 از USB Type C متفاوت است؟
نوع اتصال تاندربولت 4 از همان فرم اتصال USB Type-C استفاده میکند؛ مشابه چیزی که در تاندربولت 3 و USB 4 میبینیم. ولی اینجا از پروتکل تاندربولت برای آن استفاده میشود که عملکرد بهتر و امکانات بیشتری نسبت به USB 4 ارائه میدهد.
مقایسه سرعت Thunderbolt 4 و USB4
اتصال تاندربولت قطعا با حداقل ۴۰ گیگابیت پهنای باند، سرعت بیشتر را برای شما تضمین میکند.. اما USB4 با وجود پتانسیل رسیدن به چنین پهنای باندی، تنها به ۱۰ گیگابیت در ثانیه محدود شده است. استانداردهای جدید نسل چهارم USB نشان میدهد سرعت این اتصال میتواند به 80 گیگابیت در ثانیه برسد؛ مشابه چیزی که در پروتکل تاندربولت میبینیم.