مقایسه حافظه SSD و HD

وقتی مسیر تکامل حافظه‌ها از جمله حافظه HDD و SSD را در دستگاه‌های مختلف مرور می‌کنیم، می‌بینیم که علاوه بر افزایش سرعت، اندازه‌ی آن‌ها هم کوچک‌تر شده است. امروزه با پیشرفت فناوری انواع مختلفی از دستگاه‌های ذخیره‌سازی اطلاعات پدید امده و در این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت هارد HDD و هارد SSD که اصلی‌ترین فناوری‌ها ذخیره‌سازی در کامپیوتر‌های مدرن هستند، بپردازیم.

حافظه‌های SSD به لطف سرعت بالای خود، روز‌به‌روز در حال محبوب‌تر شدن هستند و امروزه دیسک‌های سخت یا HDD بیشتر در سیستم‌های قدیمی وجود دارند و از آن سو، حافظه‌های SSD روز‌به‌روز در حال محبوب‌تر شدن هستند، چرا که با سرعت بالا و تاخیر کم می‌توانند عملکرد سیستم شما را بهتر کنند و باعث شوند وقت کمتری در لودینگ برنامه‌ها و بازی‌ها هدر دهید.

اگر به طور دقیق از این دو نوع حافظه اطلاع ندارید و تفاوت های دو حافظه HDD و SSD را نمی‌دانید، این مطلب حتما برای شما مفید خواهد بود تا هنگام خرید حافظه مورد نیاز برای کامپیوتر خود، اطلاعات کافی داشته باشید و گزینه‌ی درست را انتخاب کنید.

آشنایی اولیه با حافظه HDD و SSD

ما در مقاله‌ای به صورت کامل به معرفی هارد دیسک یا حافظه HDD که مخفف Hard Disk Drive هست پرداختیم و متوجه شدیم آن‌ها ساختاری شامل یک یا چند دیسک دارند که از طریق یک هد مکانیکی و با استفاده از نیروی مغناطیسی، اطلاعات روی آن نوشته یا از آن خوانده می‌شود. مورادی مثل سنگینی، ضربه خوردن، خراب شدن دیسک و یا هدر برخی از مشکلات رایج این نوع حافظه‌ها بودند.

حافظه از نوع Solid State Drive یا به اختصار SSD که در بیشتر کامپیوترهای امروزی استفاده می‌شود و به آن «حافظه‌ی جامد» هم می‌گویند، به جای دیسک از تراشه‌های الکترونیکی مبتنی بر حافظه فلش برای ذخیره‌ی اطلاعات استفاده می‌کند و خبری از قطعه مکانیکی در آن نیست. از مزیت های SSD می‌توان به سرعت بالا، اندازه کوچک و سبک بودن آن اشاره کرد. علاوه بر آن هر مدلی برای خودش یک میزانی آنتی‌شوک یا توانایی تحمل ضربه را دارد. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مطلب آشنایی با حافظه SSD را در وبلاگ کالاهمراه مطالعه کنید.

حافظه‌ها از نظر نوع اتصال (Interface) هم انواع مختلفی دارند. اتصال هارد HDD معمولا از طریق رابط SATA صورت می‌گیرد اما رابط هارد SSD تنوع زیادی دارد، مانند M.2 و PCIe یا حتی SATA که ساده ترین نوع آن هست.

هارد های SSD بر اساس ابعاد به دو دسته SATA با اندازه 3.5 یا 2.5 اینچی و M.2 که بیشتر با اندازه 22 میلی‌متر در 80 میلی‌متر ساخته می‌شوند تقسیم شده‌اند، البته اس اس دی M.2 در اندازه‌های دیگری هم تولید می‌شود و به صورت کلی سرعت بسیار بالا‌تری از اس اس دی SATA دارند. در SSD SATA سرعت شما محدود به 600 مگابایت در ثانیه هست که حداکثر ظرفیت رابط SATA III هست، اما در SSD M.2 ممکن است از اتصال‌های متفاوتی استفاده شود که سریع‌ترین آن PCIe NVMe هست و بسته به نسل این فناوری می‌تواند تا 14 گیگابایت در ثانیه سرعت داشته باشد، هرچند باید اطمینان داشته باشید که مادربرد شما قابلیت پشتیبانی از این فناوری را داشته باشد.

تفاوت های بین حافظه HDD و SSD

حالا که به صورت ابتدایی دو حافظه HDD و SSD را شرح دادیم، نوبت به این می‌رسد که تفاوت‌های آن‌ها را به صورت جزئی‌تر و در مواردی مثل اندازه و وزن فیزیکی، سرعت خواندن و نوشت، مقاومت، طول عمر و در نهایت تفاوت‌های قیمتی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مقایسه اندازه SSD و HDD

حافظه های HDD و SSD از لحاظ اندازه استانداردهای مشخص و رایجی دارند. اندازه 3.5 اینچی در کامپیوتر‌های خانگی و اندازه 2.5 اینچی بیشتر در لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود. از سوی دیگر SSD های SATA دارای اندازه 2.5 اینچ هستند و ضخامت آن‌ها نیز بسیار کم است. اما SSD های M.2 در ابعاد مختلفی مانند 2280 و 2260 تولید می‌شوند که دو عدد اول آن نشان دهنده اندازه عرض و دو عدد دوم نشان دهنده اندازه طول بر حسب میلی‌متر هستند.

در قدم اول یعنی مقایسه ابعاد، پرچم در دست SSD ها در هر دو نوع است. یعنی شما می‌توانید در تمامی اندازه‌های کیس یا لپ‌تاپ یا حتی دیگر دستگاه‌های پرتابل داشته باشید.

مقایسه مقدار فضای ذخیره‌سازی

حافظه‌های SSD در برابر هزینه یکسان با حافظه HDD ظرفیت بسیار کم‌تری ارائه می‌دهند و اگر می‌خواهید فایل‌های حجیم خود را داخل آن‌ها ذخیره کنید، باید هزینه بسیار زیادی بپردازید که از نظر اقتصادی به‌صرفه نیست. پس به همین دلیل خیلی از افراد ترجیح می‌دهند یک هارد SSD برای نصب سیستم‌عامل و برنامه‌های مهم خود داشته باشند و فایل‌های حجیمی که نیاز به سرعت بالای ندارند را در یک هارد HDD با ظرفیت بالا نگه دارند.

مقایسه وزن SSD و HDD

در ساخت هارد های HDD از موادی چون شیشه یا آلومینیوم و پوشش مغناطیسی استفاده می‌شود و به همین خاطر، معمولا وزن نسبتا زیادی دارند. برای مثال یک HDD در اندازه‌ی ۳.۵ اینچ می‌تواند وزنی بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ گرم داشته باشد و همین امر باعث می‌شود تا وزن دستگاه شما را هم بالاتر ببرد.

اما هارد های SSD از نوع SATA بخاطر این که تنها شامل یک برد و تراشه‌های مختلف هستند و از اجزای سبکی مثل پلاستیک و سرامیک ساخته شده‌اند نسبت به HDD وزن خیلی کمتری دارند که نهایت به ۱۵۰ گرم می‌رسد. همچنین در هارد‌های M.2 وزن از این هم کمتر و حدودا زیر 100 گرم است.

مقایسه مقاومت SSD و HDD

این مورد یکی از تفاوت های مهم بین حافظه HDD و SSD محسوب می‌شود. دیسک‌های سخت از قطعات مکانیکی متعددی تشکیل شده‌اند که برخی از آن شیشه‌ای و برخی دیگر آلومینیومی هستند، پس به همین خاطر احتمال آسیب دیدن آن‌ها از سقوط یا ضربه زیاد است. از طرف دیگر، تکنولوژی ساخت هارد دیسک در محیط خلع صورت میگیرد که باز شدن آن نیز مسائل خاص خود را دارد.

حافظه‌های SSD هم سبک هستند و هم از موادی با انعطاف بیشتر ساخته شده‌اند و به همین خاطر مقاومت بیشتری در برابر آسیب‌های فیزیکی نشان می‌دهند. با توجه به کیفیت و نوع ساخت، هر دو نوع حافظه می‌توانند در برابر تهدیدهای دیگری مثل رطوبت هم مقاوم باشند. تکنولوژی ساخت اس اس دی SATA فقط یک قاب محافظ دارد که باز کردن آن هم آسیبی به برد نمی زند. اس اس دی M.2 فقط از برد و تراشه ساخته شده و هیچ خبری از محافظ یا قاب نیست، فقط در برخی از مدل های پرسرعت و با حجم بالا از هیت سینک استفاده شده است.

مقایسه طول عمر SSD و HDD

حقیقت این است که استاندارد یا فاکتور مشخص برای تعیین عمر یک حافظه وجود ندارد و مهم هم نیست که حافظه کدام یک از دو نوع HDD و SSD باشد. اما این نکته ثابت شده است که هر قطعه مکانیکی طول عمر کمتری نسبت به قطعه دیجیتالی خواهد داشت.

حافظه بنا به کیفیت ساخت، نوع استفاده، شرایط محیطی و موارد دیگر ممکن است تنها یک سال دوام بیاورد یا که بیشتر از یک دهه عمر کند. اما به طور میانگین عمر SSD به خاطر نوع ساختش از HDD ها بیشتر است.

این نکته را باید ذکر کرد که طول عمر حافظه های اس‌اس‌دی براساس میلیون ساعت است. به طور مثال حداقل یک میلیون ساعت حدود 114 سال و برای حداکثر دو نیم میلیون ساعت حدود 285 سال در حالت استاندارد از اطلاعات محافظت می‌کنند. این میزان چندین نسل بعد شما را کاملا پشتیبانی می‌کند.

اما در هارد دیسک به این شکل نیست که طول عمری مشخص داشته باشد. هارد دیسک به دلیل مکانیکی بودنش و چرخش دیسک و هدر دارد که روی صفحات حرکت می‌کند، پس به مرور زمان حالت اولیه خود را از دست می‌دهد. حتی در درون این دیسک‌ها سکتورهایی وجود دارد که با خواندن و نوشتن‌های مکرر از بین می‌روند.

مقایسه سرعت SSD و HDD

حالا نوبت به بررسی بزرگ‌ترین تفاوت هارد SSD و HDD رسیده که سرعت آن‌ها است. حافظه‌های HDD ای هارد دیسک‌ها بخاطر داشتن سیستم ذخیره‌سازی دیسکی که بر اساس میدان‌های مغناطیسی هست، سرعت انتقال داده بسیار کمی، حدود 50 تا 150 مگابایت دارند و حتی اگر سرعت این دیسک‌ها بالاتر بود بخاطر استفاده از رابط SATA که محدود به 600 مگابایت در ثانیه هست، نمی‌توانند به اندازه کافی سریع باشند.

اما هارد‌های SSD نوع SATA که ظعیف‌ترین نوع هستند، می‌توانند حدود 500 مگابایت بر ثانیه سرعت داشته باشند که بسیار بیشتر از هارد HDD هست، اما فقط به اینجا خطم نمی‌شود و هارد های M.2 که دارای فناوری‌های متفاوتی دارند می‌توانند سرعت انتقال داده بسیار بیشتری را هم در اختیار شما قرار دهند و هر برنامه یا بازی‌ای رو فقط در چند ثانیه باز کنند. برای مثال SSD ‌های PCIe 4 NVMe می‌توانند تا 14 گیگابایت بر ثانیه سرعت انتقال اطلاعات داشته باشند.

تفاوت قیمت SSD و HDD

هارد SSD قیمت بیشتری از هارد HDD دارد و با توجه به مزیت‌هایی که دارند امری بدیعی است، البته مدل‌های متفاوت آن‌هم از نظر قیمت تفاوت بسیار زیادی دارند برای مثال هارد SSD از نوع PCIe NVMe قیمت بسیار بیشتری از هارد SSD از نوع SATA دارد